Controlelijsten: samen werken aan een gemeenschappelijk kwaliteitsniveau

30 oktober 2025

VKBN heeft een aantal controlelijsten ontwikkeld, waarmee kwaliteitsborgers de bouwkwaliteit kunnen vaststellen. Deze worden binnenkort intern getest op bruikbaarheid. Hier lees je waarom dit ontwikkeld is en hoe het werkt.

Controlelijsten: samen werken aan een gemeenschappelijk kwaliteitsniveau

De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen kan alleen slagen als kwaliteitsborgers op een effectieve én efficiënte manier kunnen vaststellen dat er een gerechtvaardigd vertrouwen is dat een project voldoet aan het Bbl. De manier waarop dit wordt vastgesteld, verschilt per kwaliteitsborger. Hij geeft hier zelf invulling aan, op basis van de risicoanalyse. Welke controles op welk moment door de borger worden uitgevoerd, is regelmatig onderwerp van gesprek.

Een transparant en reproduceerbaar systeem om de bouwkwaliteit te kunnen vaststellen, kan een oplossing zijn. Ten eerste voor kwaliteitsborgers om het gesprek aan te gaan met opdrachtgevers, bevoegd gezag en aannemers. Bovendien helpt een transparante onderbouwing bij het bereiken van een gelijk speelveld tussen kwaliteitsborgers. Om hieraan bij te dragen, heeft de VKBN een aantal controlelijsten ontwikkeld. Deze worden binnenkort intern gedeeld voor een testfase.

Wat zijn controlelijsten?

Controlelijsten zijn praktische hulpmiddelen waarmee een kwaliteitsborger gestructureerd kan vastleggen welke onderdelen van het Bbl gecontroleerd worden en welke bewijslast daarbij hoort. Ze geven houvast en maken controles transparant en reproduceerbaar.

Waarom deze stap?

Tot nu toe worden er verschillende protocollen en werkwijzen gebruikt. Dat geeft ruimte, maar ook verschillen en soms onduidelijkheid. Met geharmoniseerde lijsten:

  • Kunnen toetsen en controles op een gestandaardiseerde manier worden uitgevoerd en vastgelegd;
  • Stimuleren we een gemeenschappelijk gedragen kwaliteitsniveau;
  • Hoeft niet iedere borger het wiel opnieuw uit te vinden.

VKBN ziet het als haar taak om richting te geven aan de ontwikkeling van het vak. Wij brengen kennis samen, bundelen ervaringen en vertalen dat naar praktische hulpmiddelen. De controlelijsten zijn daar een concreet voorbeeld van. Hiermee willen we meerwaarde bieden voor kwaliteitsborgers. We leggen we deze werkwijze niet op; iedere kwaliteitsborger blijft vrij om zelf zijn protocollen te kiezen.

Hoe werkt het systeem?

Het systeem bestaat uit een dashboard, checklists en controleprotocollen. Die gebruik je in drie stappen:

  1. Bepaal de onderdelen die gecontroleerd moeten worden;
  2. Verzamel met behulp van het dashboard de bijbehorende checklists;
  3. Selecteer welke controleprotocollen je gaat gebruiken.

De controlelijsten zijn voorzien van de betreffende Bbl-artikelen. In de checklists is aangegeven op welke wijze een Bbl artikel kan worden gecontroleerd en welke bewijslast daarvoor nodig is, zodat controles transparant en reproduceerbaar zijn.

Ook staat vermeld op welke fase van het bouwproces de controle van toepassing is. Zo kunnen kwaliteitsborgers ontwerpers tijdig wijzen op afwijkingen en worden dure aanpassingen in een later stadium voorkomen.

Voor wie zijn de lijsten?

De lijsten zijn in eerste instantie beschikbaar gesteld aan leden van de VKBN. Daarnaast vinden wij het belangrijk dat ook anderen in de bouwsector kennis kunnen nemen van dit initiatief. Wanneer het systeem uit de pilotfase is, zullen we dit breder beschikbaar stellen. Alleen samen zorgen we voor een breed gedragen en herkenbaar kwaliteitsniveau.

Pilotfase

Het project zit nog in de eerste fase: we zullen een beperkte set controlelijsten beschikbaar stellen, bedoeld om de bruikbaarheid te toetsen. Wij nodigen onze leden uit om de lijsten te gebruiken en ons te laten weten:

  • Zijn de controlelijsten compleet en werkbaar? Waarom wel/niet?
  • Welke lijsten missen nog (en welke prioriteit hebben die)?
  • Welke verbeterpunten zie je voor dit systeem?

De Commissie Harmonisatie verzamelt en evalueert alle feedback. Met deze input zullen we het systeem verder aanvullen en verbeteren. Je kunt je reactie sturen naar info@vkbn.nl.

Samen zorgen we voor een stevig fundament onder de kwaliteitsborging in Nederland.

Deel dit bericht


Terug naar overzicht