Vakmanschap vereist voortdurende ontwikkeling

18 november 2025

De kwaliteitsborger speelt een sleutelrol in het succes van de Wkb. VKBN helpt borgers om hun vak met kennis, scherpte en overtuiging uit te oefenen. Opleiding, kennisdeling en samenwerking staan daarbij centraal – want vakmanschap is de basis van bouwkwaliteit. Onderstaande artikel publiceerde VKBN in vakblad Bouwen met kwaliteit, november 2025.

Vakmanschap vereist voortdurende ontwikkeling

De kwaliteitsborger speelt een sleutelrol in het succes van de Wkb. Kwaliteitsborging vraagt kennis van wetgeving, inzicht in risico’s en de vaardigheid om onafhankelijk te oordelen. Dit is bepalend voor het vertrouwen dat de samenleving mag hebben in veilig en duurzaam bouwen. VKBN ziet vakmanschap als het fundament onder een goed functionerend stelsel. Daarom zet de vereniging zich actief in om kwaliteitsborgers te ondersteunen in hun verantwoordelijkheid – met kennis, hulpmiddelen en een duidelijke visie op vakmanschap.

Opleiding als fundament

Sinds de invoering van de Wkb rust een grote verantwoordelijkheid op de schouders van kwaliteitsborgers. De wet schrijft duidelijk voor dat het stelsel alleen kan functioneren met goed opgeleide en ervaren mensen. Artikel 3.51 van de Regeling kwaliteitsborging voor het bouwen noemt zes vakgebieden waarin borgers deskundig moeten zijn, van brandveiligheid tot constructieve veiligheid en toezicht op de bouw.

VKBN helpt kwaliteitsborgers om aan deze eisen te voldoen. De Commissie Ontwikkeling ontwikkelde drie middelen die samen een stevige kennisbasis vormen. In een branchestandaard zijn de deskundigheidscriteria per vakgebied uitgewerkt. Deze standaard - inmiddels omarmd door de TloKB - biedt houvast aan kwaliteitsborgers, certificerende instellingen en opleiders. Doordat dit bovendien erkend is als EVC-standaard, kunnen professionals via een ervaringscertificaat aantonen dat hun kennis en ervaring gelijkwaardig zijn aan de formele eisen. Daarnaast werkt VKBN aan een opleidingskader dat opleiders richting geeft bij het ontwikkelen van programma’s, examens en permanente educatie.

Met deze drie bouwstenen creëert VKBN een helder en herkenbaar stelsel waarin opleiding, erkenning en bijscholing elkaar versterken. “We streven naar een sector waarin deskundigheid aantoonbaar is en ontwikkeling een vanzelfsprekend onderdeel van het vak vormt,” legt directeur Bob Gieskens uit.

Permanente educatie

Kennis in de bouw veroudert snel. Daarom is permanente educatie geen formaliteit, maar een manier om bij te blijven in een dynamische sector. Eind 2025 ronden kwaliteitsborgers hun eerste verplichte bijscholingsronde af – een waardevol moment om kennis te verdiepen en ervaringen te delen.

Op 25 november organiseert VKBN een bijscholingsochtend met actuele updates over het Bbl, borgingsplannen en toezicht op de bouw. De bijeenkomst is bedoeld voor coördinatoren, plantoetsers en toezichthouders – leden én niet-leden. Na afloop ontvangen zij een bewijs van deelname dat meetelt voor hun permanente educatie. Deze bijeenkomst zit inmiddels vol.

Leren van elkaar

VKBN ziet kennisdeling als een belangrijke manier om professionaliteit te verdiepen. Begin oktober vond de eerste kennissessie plaats, met als thema brandveiligheid. François van Twist (KIWA) gaf uitleg over Europese regelgeving en certificering, onder meer bij de toepassing van biobased isolatiemateriaal. Chris van der Meijden (KIWA) ging in op zonnepanelen in nieuwbouw en brandveiligheid in de constructie. De sessie bood praktische handvatten voor de dagelijkse praktijk van kwaliteitsborgers en werd enthousiast ontvangen.

“Dit soort bijeenkomsten geven verdieping op specifieke thema’s,” aldus Gieskens. “We willen ze vaker organiseren, samen met instrumentaanbieders en andere kennispartners. Leden dragen actief bij aan de inhoud en profiteren als eersten van nieuwe inzichten.” VKBN wil hiermee vooral een leerklimaat stimuleren waarin kwaliteitsborgers kennis blijven uitwisselen en elkaar versterken.

Hulpmiddelen voor de praktijk

Naast opleiding en kennisontwikkeling werkt VKBN ook aan praktische hulpmiddelen die kwaliteitsborgers helpen bij hun taak. Een goed voorbeeld is de gestandaardiseerde aanpak voor gelijkwaardigheden. Deze wordt momenteel getest in een pilot onder leden.

Gelijkwaardigheid is een belangrijk thema. “De standaardisatie moet zorgen voor meer eenduidigheid in de beoordeling van gelijkwaardigheden en bijdragen aan het verminderen van discussies met gemeenten of opdrachtgevers,” zegt Sietze Rozema van de Commissie Harmonisatie. “Dat kan bijdragen aan kostenverlaging voor bouwprojecten én verbetering van kwaliteitsborging. Uiteindelijk draagt het bij aan verbetering van de bouwkwaliteit in Nederland.”

VKBN wil de aanpak verder ontwikkelen in samenwerking met partijen als de VNG, het Ministerie en de TloKB. “Zo bouwen we samen aan een stelsel waarin duidelijkheid en vertrouwen hand in hand gaan.”

Rug recht houden

Kennis en hulpmiddelen zijn belangrijk, maar de essentie van vakmanschap zit ook in houding en integriteit. VKBN roept kwaliteitsborgers op hun rug recht te houden, ook als dat commercieel ongemakkelijk is.

De vereniging waarschuwt voor een ongelijk speelveld waarin borgers concurreren op soepelheid. “Doe geen aanbiedingen onder het minimale niveau en accepteer geen afspraken die indruisen tegen het Bbl,” roept Gieskens op. “Gemakzucht ondermijnt niet alleen het vertrouwen in de borger, maar ook in het hele stelsel.”

Zoals VKBN eerder stelde: gerechtvaardigd vertrouwen kan alleen bestaan wanneer kwaliteitsborgers hun werk zorgvuldig en onafhankelijk uitvoeren. Vakbekwame borgers die toetsen, controleren en verifiëren, dragen direct bij aan betere bouwkwaliteit en een betrouwbaar stelsel.

Samen bouwen aan vakmanschap

Met haar activiteiten rond opleiding, kennisdeling en hulpmiddelen helpt VKBN kwaliteitsborgers om hun vak goed uit te oefenen. Zo wil de vereniging bijdragen aan een stevig stelsel dat rust op deskundigheid, integriteit en samenwerking.

Goede kwaliteitsborgers blijven leren, nemen hun rol uiterst serieus en staan stevig in hun schoenen. Alleen zo krijgt het begrip gerechtvaardigd vertrouwen echte betekenis – in het belang van de bouwkwaliteit én van iedereen die erop vertrouwt.

Deel dit bericht


Terug naar overzicht